Linux Terimleri

By_TyFn!!! 10/15/2007, 4:03 pm

Linux dünyasına girdiğiniz zaman en çok karşılaşacağınız kelimeler aşağıdakilerdir. Herşeyden önce bunları okumanız lazım Linux öğrenmek için.

GNU GPL: Serbest yazılım modeline verilen genel bir isim. Ilk defa Richard Stallman tarafından ortaya atılan bu kavram ,yazılımın açık kaynak kodlu olmasını öngörüyor. Böylece istiyen herkes açık kaynak kodunu inceleyip , daha gelişmiş ,özgün , üretken , dinamik çalışmalarda bulunabiliyor. GNU lisansı aynı zamanda yazılımı dağıtma hakkıda veriyor. Bunalrı yaparken sizden istenen tek şey yazılımın kaynak kodunuda dağıtmanız.

KDE : Ilk defa 1994 yılında geliştirilmeye başlanan KDE , Linux altındaki 20'den fazla pencere yöneticisinden sadece birisi. KDE'nin gelişmiş alt yapısı ve sürükle-bırak teknolojisi onu en moda masa üstü haline getirmiş durumda. KDE ayrıca 2.0 sürümü ile şu sıralar çıkarılmaya hazırlanıyor.Vee tamamen türkçe olucak.KDE nin web sayfası : www.kde.org

GNOME : Tıpkı KDE gibi gelişmiş grafik ortamı ve özellikle kolayca yapılandırılabilir menüleriyle en büyül alternatiflerden biri GNOME , ilk defa Miguel De Icaza tarafından geliştirilmeye başlanmıştır.GIMP için yazılan Gtk kütüphanesi gelişmiş bir hale gelince bir program için yazılan kütüphane şimdi GNOME için kullanılır olmuş. GNOME hakkında daha fazla bilgiye www.gnome.org adresinden ulaşabilirsiniz. GNOME ' nin türkçeleştirilmesi hala devam etmektedir.

Kernel (Çekirdek) : Aslıda LinuX ,pek çok kullanıcının kafasında maasüstüyle ,uygulama yazılımlarıyla , sunucu programlarıyla komple bir işletim sistemi olarak girmiş durumda. Ancak durum bundan biraz farklı.LinuX sistemin yönetimini ele alan çekirdeğinm adına deniyor.Derlenmiş hali yaklaşık 500 KB tutan çekirdek ,kaynak kodlarıyla sıkıştırılmış halde 20MB den fazla yer kaplıyor. Bukadar alanda tüm donanım sürücüleride bulunuyor.

GIMP ( GNU Image Manipulation Program ) : GIMP , Linux altında en gelişmiş serbest yazılım grafik programıdır. Photoshop'a çok benzer, daha önce Photoshop kullananlar GNU GIMP ' e kolayca alışabilirler.Gimp hemen hemen tüm büyük dağıtımlarla birlikte gelir.GIMP hakkında daha geniş bilgi almak için web sayfasına ( www.gimp.org ) göz atmanız yeterli.

CopyLeft : Copyright'ın tam tersi şekilde bir yazılımın istenildiği gibi kopyalanabileceğini , kaynak kodunun serbestçe dağıtılabildiği yazılım lisansına verilen isim. Bu serbest lisans böylece bilgiyi daha geniş kitlelere , çok daha kısa sürede yaymak için birebir bir formül haline getiriyor. Aslında GNU GPL 'nin diğer adı da CopyLoeft 'tir.

Root : Sistemdeki en yetkili kullanıcı , bir başka deyişle sistmin imparatoru. Linux işletim sistemini yönetmek için root kullanıcısı parolasına gerek vardır.Genellikle ağ servisleri , sistem servisleri , kullanıcı açma ve kapama , yedekleme yapma için tüm işlemler root kullanıcısının görevidir ve sistemin tüm sorumluluğuda bu kullanıcıdadır.

Compilation ( Derleme ) : Kaynak kodun çalıştırılabilir şekle getirmesine denir. Eğer bir linux yazılımını kaynak kod halinde almışsanız , öncelikle kullanıma sokmak ve makinanın anlayabileceği dile dönüştürmek için bunu derlemelisiniz. Derlemek için pek çok araçlar bulunur. Bunların tamamı elinizdeki Linux cdsinde vardır. Normalde Linux kurmak ve kullanmak için C bilmek yada derleme yapmak zorunda değilsiniz. Bu işlemler sadece çok ileri düzey kullanıcılar içindir.

PHP : PHP, ASP'ten %60 ila %300 daha hızlı çalışan, Oracle, MySQL, Sybase, Informix gibi veritabanlarıyla bağlanabilirlik özellikleri olan bir web geliştirme aracıdır. Kendi dilini kullanarak etkileşimli web sayfalarını kolayca PHP ve Apache ikilisiyle hazırlayabilir, daha fonksiyonel bir elektronik iş ortamı oluşturabilirsiniz. Türkiye PHP kullanıcıları listesi sayfasına göz atmak için www.php.org.tr adresine tıklayın, ya da www.php.net'in Türkiye yansısı tr.php.net sayfasına gidin.

HOWTO : HOWTO belgeleri, neredeyse Linux'un ilk çıktığı senelerden beri var. Yaklaşık 100 HOWTO belgesinden her biri sistem yönetimi, ağ, kullanıcı yönetimi ya da daha basit konuları ele alıyor ve örneklerle anlatıyor. Bunların yanında sistem ve ağ yönetimi, sistem güvenliği, çekirdek yapısı, modül programlama gibi çeşitli konuların ayrıntılarıyla açıklandığı kitaplar da HOWTO belgeleri kapsamında yeralıyor. HOWTO belgelerinin yurtdışı adresi www.linuxdoc.org, yurtiçi yansısı ise www.metu.edu.tr/ldp.